Temmuz ayında emeklilere yapılan zammın ardından bankalar promosyon yarışına girdi. Birçok banka 7500 liralık promosyon ödemesini 10 bin TL'ye çıkardı.
Peki bankalar her geçen gün neden fiyat artışı sağlıyor? İşte detaylar...
MAAŞ PROMOSYONU ALMAK İSTEYEN BİR EMEKLİ NEYE DİKKAT ETMELİDİR?
Konuyla ilgili CNN Türk canlı yayınında açıklamalarda bulunan TÜKONFED Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu şu ifadeleri kullandı: "Çalışanlara verilen promosyonlar kamu çalışanları için kamu kurumlarınca çalışanlara intikal ettiriliyor. Ama çok sorulan sorular için de özel sektör için yatırılan promosyonların çalışan hesabına yatırılma hakkının olup olmadığıdır. Maalesef böyle bir yasal hak yok. Bankayı seçen orada çalışan değil işverendir. Geçtiğimiz gün bir işveren bana yazdı. 2 bin çalışanımız var. X bankasıyla 66 milyon promosyonla maaşları oraya taşıdık. Bunu çalışanlara dağıtmak zorunda mıyız? dedi. Bende maalesef değilsiniz yazdım. Bu vicdan meselesidir.
Çalışanlarla ilgili böyle bir durum varda emeklilerle ilgili durum biraz çetrefilli. Emekli maaşının miktarı, ortalama bankada paranın ne kadar kaldığıdır. Bazı emekli daha yüksek maaş alıyor uzun süre bekletiyor parayı. Bankalar parayı çalıştıran kurumlardır. Ne kadar kaldığına bağlı. Emeklinin parası ne kadar süre bankada tuttuğu skorlanıp ona göre her emekliye bir promosyon belirlenmiyor.
En çok sorulan soru şu: 1-ben sözleşme imzaladım bundan vazgeçebilir miyim? evet vazgeçebilirler. Örnek 3600 lira alıp 36 ay kalma sözü vermiş ama 2 ay kaldıktan sonra ayrılıyor. 2 bin lirayı kesip geri kalan iade edilebilir. Bankanın iade aldığı paraya tüketici kredisine uyguladığı faizi uygulamak hakkaniyete aykırı olmaz.
2. olarak sen bizim bankamızda kredi kullandık başka bankaya taşıyamazsın biz de promosyon vermiyoruz şeklinde bu tamamen hukuka aykırıdır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu bir karar verdi. Emekli maaşları haczi kabil olmayan varlıklar olmadığı için emeklinin kendi rızası olsa dahi bloke konulamaz.
Emekli maaşları haczedilemez. 2 unsur hariç, SGK ve nafaka alacağı olarak. Promosyon ve bayram ikramiyeleri hacze kabildir. Haciz kararı alındıysa haciz yoluyla alacaklarından düşürülebilir.”
BANKALAR NEDEN PROMOSYON ÖDEMESİNDE BİRBİRİ İLE YARIŞIYOR?
Yeminli Mali Müşavir Muhammet Bayram ise konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: “Aslında hem bankalar hem ücretliler yarışma halindeler. Banka neden yarışma halinde banka promosyonuna tabi ücretleri kişisel hesaba birkaç gün önceden yatıyor. Bankalar da bu oluşan parayı gecelik faiz, repoya yatırarak gelir elde ediyor. Aynı şekilde ücretliler, çalışanlar ve emekliler banka promosyonu alarak enflasyon ortamında nefes almak istiyor. Daha önce de 2-3 senelik anlaşma yapılıyordu. Haziran ayında emeklilere ve memurlara yapılan maaş artışı ile beraber maaşlar arttı.
Burada yüksek tutarlı banka promosyonu almalarının sebebi kişileri yüksek maaş aldıkları için daha yüksek bir para alabiliyorlar. 3 yılın toplu bir şekilde alınmasıyla beraber promosyon yatıyor. Emekliden emekliye değişebiliyor.
EMEKLİLER SÖZLEŞMELERİ BİTMEDEN BAŞKA BANKAYA GEÇİŞ YAPAMAZ MI?
Burada iki husus var. İlki özel sektör çalışanları kendi hesaplarına direkt yatsın istiyor bu yatamaz. Direkt yatarsa gelir vergi kanuna göre vergi alınır. Burada kendi işveren değil de bankadan alınırsa gelir vergisinin 7. maddesine göre konu olmuyor. O yüzden çalışanların kendi çalıştıkları yerden almasının yerine bankadan alması vergiyi devre dışı bırakır.
KAMU ÖZEL SEKTÖR ÇALIŞANLARININ MAAŞ PROMOSYONUNDAN YARARLANMASININ YOLU NEDİR?
Özel sektör çalışanları 1-3 yıl arası sözleşme yapıyorlar. Taahhütname içerisinde kredi kartını benden alacaksın diye husus var. Orada taahhüdün içindeki bankalara bakmak lazım. Bazı bankalar sende kredi var kredini kapat diyor.
Bankalar SGK sistemine bir şerh koymuş durumda. Bankalar o ipoteği kaldırmadıkça emekliler işlemi yapamazlar. 3 yıl için 150 TL aldıklarını varsayalım 100 yılını 2 yıl boyunca kullandılar 50 TL kaldı. Kullandıkları kısmı faizi ile beraber geri iade ederlerse değiştirebilirler.
Şu anda emekli çalışanları promosyon taahhüdünü bozsa dahi gecelik faizden daha fazla promosyon alacaklar."
