Merkez Bankası’nın geçtiğimiz hafta politika faizini 200 baz puan indirip yüzde 18’den yüzde 16’ya çekmesinin ardından gözler kredi ve mevduat faizlerine çevrilmişti. Bu indirimin piyasaya nasıl yansıyacağı merak konusu olmuştu. Kamu bankaları Ziraat Bankası, VakıfBank ve Halkbank öncü bir adım atarak, kredi faiz oranlarında 200 baz puana kadar değişen oranlarda indirim yaptıklarını açıkladı.
Bu kapsamda, 22 Ekim itibarıyla kurumsal kredi faiz oranlarında ürün ve vade yapısına göre 200 baz puana kadar indirim yapıldı. Konut kredileri faiz oranlarında ise 26 Ekim’den (bugün) itibaren geçerli olmak üzere 1 milyon TL altı tutarlarda yüzde 1.29, 1 milyon TL üzerindeki tutarlarda yüzde 1.34 faiz oranı uygulanmaya başlanacak. Yapılan ortak açıklamada, “Bankalarımız, bugüne kadar olduğu gibi bugünden sonra da ülkemiz ekonomisinin ve istihdamının güçlendirilmesine katkı sağlamaya, müşterilerimizin ve firmalarımızın yanında olmaya devam edecektir” denildi.
Bu indirimler, piyasada önemli bir hareket yaratacak.
Posta'dan Meltem Kara Söyleyenoğlu'nun haberine göre; Özellikle konut kredisi faiz oranlarındaki indirim, ev alımında bekleyen talebi harekete geçirecek. Konut alımında önemli bir kriter olan faiz yüzde 1 seviyesine yaklaştıkça satışlar artıyor. Faiz oranı düştükçe rekor rakamlara ulaşılıyor. Nitekim Haziran 2020’de uygulanan ve ağustosta son bulan sıfırda yüzde 0.64, ikinci elde yüzde 0.74 oranlı kampanya, konut satışlarına doping yapmış ve 1.5 milyon rekoruna ulaşılmıştı.
Geçen yıl uygulanan kampanyada sıfır ve ikinci el konut ayrımı yapılırken, bu indirim tüm konutları kapsıyor. Yani konutun ilk satış veya ikinci satışının yapılmasına dikkat edilmeyecek. Bu indirim, konutları tutarlarına göre ayırıyor ve düşük tutarlı krediye daha uygun faiz avantajı sağlıyor. İnşaat maliyetlerinin yükselişine bağlı olarak konut fiyatlarının arttığı bu ortamda gelen faiz indirimi, vatandaşın fiyat artışlarından etkilenmesinin önüne geçecek. Özel bankaların da bu adımı takip etmesi bekleniyor.
İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, faiz indiriminin ilk etapta ikinci el konutlarda alım dalgası yapacağını belirterek, “İndirimin birinci el konutlara beklediğimiz ölçüde yansıması için özel bir kampanya gerekli. Sıfır konutta faizin yüzde 0.99’un altında olduğu bir kampanyanın verimli olacağını düşünüyoruz. Firmalar da bu girişime destek verip faizi sübvanse ederek, yüzde 0.80’lere çekebilir” dedi.
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, kredi faizlerinin yüzde 1’li rakamlara yaklaştığı zaman konut satışlarının hızlandığını ve ödenebilir taksit tablolarının oluştuğunu belirterek, şunları söyledi: “Gelecek süreçte konutlarda maliyet artışı önümüzde olacak. Girdi maliyetleri dolar bazında ikiye katlandı. Konutun fiyatı yükselirken, faiz yükünü azaltmak bu dönemde doğru bir adım.”
Akyapı Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Dinçel, indirimle birlikte banka finansmanlı konut satışlarının payının artacağını belirterek, “Vatandaş önemli bir finansman maliyetinden kurtuluyor. Ayrıca döviz ve altından kârını alanlar düşük oranlı finansmanlar sayesinde, yeniden konuta yönelebilir” diye konuştu.
İndirimin iş dünyasının yeni yatırımlarını teşvik edeceğini belirten İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, “Spot, taksitli, kredili mevduat gibi tüm kredi türlerinde indirim var. Hem ticari hem de tüketici kredileri maliyetlerindeki düşüşün, pek çok sektöre olumlu yansımalarını göreceğiz. Şimdi bu indirimi diğer tüm bankalara yayma zamanı” dedi.
Şu anda piyasada ortalama faiz oranı aylık yüzde 1.43 seviyesinde bulunuyor. İndirim sonrasında aylık taksitler ve toplam geri ödeme miktarları azaldı. Örneğin 100 bin liralık bir kredide vatandaş 12 bin 613 lira, 500 bin liralık bir kredide 63 bin 155 lira daha az ödeyecek. 1 milyon liranın üzerinde kredi çeken bir kişi ise 1 milyon 100 bin liralık bir kredide 89 bin 771 lira avantaj sağlayacak.
