Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 21 Aralık 2021 sonrası kur korumalı TL mevduat için baz alınacak kur seviyelerini her gün açıklamaya devam ediyor.
Ancak dolar kurundaki yükseliş devam ederken Merkez Bankası’nın açıkladığı kur ile serbest piyasada işlem gören döviz kuru arasındaki makas iyice açılmış durumda.
Uzmanlar yaşanan bu ikili kur durumunun gram altın fiyatı üzerinde etkili olduğunu vurguluyor. Altın fiyatlarında yaşanan yükselişin bir sebebi olarak da bu durum sebep gösteriliyor.
Samsun Kuyumcular Odası Başkanı Salih Özman, piyasada yaşanan fiyat karmaşası ve nedenleri hakkında açıklamalarda bulundu.
“Altın ve dövizin serbest piyasada mevcut piyasa değerinin üzerinde satıldığı doğru. Ama bunun olma sebebi kuyumculardan kaynaklanmıyor. İstanbul'daki kuyumcu toptancılarından da kaynaklanmıyor.” diyen Özman şunları dile getirdi:
“İktisadi olarak bir yanlış uygulama var. Bu yanlış uygulamanın neticesinde de böyle aksaklıklar meydana çıkıyor. Türkiye’de 30 yıldır ‘karaborsa kuru’ diye bir şey söz konusu değil. 1908’lerden itibaren kambiyo rejimi serbestleştiği andan itibaren karaborsa kavramı diye bir kavramı ortadan kalkmıştı. Bugün de Merkez Bankası’nın açıkladığı kur fiyatları ile piyasadaki kur fiyatları birbirini tutmuyor. İnsanlar Merkez Bankası’nın açıkladığı fiyatlardan bankalardan döviz alamazken serbest piyasada ise dövizi açıklanan rakamdan 50 kuruş daha pahalıya alabiliyor. Kur, piyasa şartlarının altında belirlendiğinden fark ortaya çıkıyor. İş insanları Merkez Bankası'na verdiği dövizi aynı paraya geri alamadığı için serbest piyasadan alıyor. Bu da dövize olan talebi arttırdığı için açıklanan rakamlardan 50 kuruş daha pahalı alınmasına ve ikinci bir kur oluşmasına neden oluyor” dedi.
ALTIN FİYATLARI SERBEST PİYASAYA GÖRE ŞEKİL ALIYOR
Altın fiyatlarının açıklanan rakamların üstünde olmasına da değinen Salih Özman, “Altın fiyatı borsalar tarafından belirleniyor. Örneğin; şu anda altının ONS fiyatı 2 bin dolar. Merkez Bankası'nın belirlediği kur 19,30 TL. 2 bin dolar bu parayla çarpılıyor. Altın fiyatları böyle belirleniyor. Ama bu hesap şu anda altın fiyatlarını belirleyemiyor. Çünkü Merkez Bankası’nın açıkladığı döviz fiyatı ile gerçek piyasadaki döviz fiyatı aynı değil. Serbest piyasa yine altının ONS’unu 2 bin dolar baz alıyor ama bunu Merkez Bankası'nın açıkladığı dolar fiyatı olan 19,39 kuruşla değil, reel olan 20,15 TL ile çarpıyor. Altının fiyatının açıklanan rakamlardan fazla olmasının sebebi bu. Çünkü piyasada dolar açıklanan rakamın üstünden alındığı için altın fiyatları da açıklanan rakamın üstünde oluyor. Açıklanan resmi rakamlar ile satılan altın arasındaki fiyat farkı bu yüzden oluyor” diye konuştu.
İTHALAT YASAKLANDI
Şu anda yurt dışından altın ithalatına izin verilmediğine de değinen Başkan Özman, “Yurt dışından altın ithalatı yasaklandı. Merkez Bankası döviz talebi olmaması için 1 aydır altın ithalatını yasakladı. Şu anda altını sadece Merkez Bankası ithal ediyor. Herhangi bir şekilde tüzel kişilik, şahıs şirketi veyahut da anonim şirketler, rafineriler altın ithalatı yapamıyor. Bu da altına ulaşmayı zorlaştırıyor. Şu anda daha önce alınan altınlar ile talep karşılanıyor. Bu uygulanabilir bir durum değil. Sistem düzeldiğinde ikincil kur gibi durum olmayacak. Seçimden sonra kim seçilirse seçilsin bu durumun düzeltileceğini düşünüyorum. Bazen bankalar serbest piyasadan ucuza altın satıyordu. Aynı o durumlar tekrar hayata geçirilip iş olağan akışına girer diye düşünüyorum” şeklinde konuştu.
TCMB DÖVİZ REZERVLERİ ARTTI, ALTIN REZERVLERİ AZALDI
Merkez Bankası son verilerine göre döviz rezervleri geçen haftaya göre 920 milyon dolar artarken, altın rezervleri 493 milyon dolar düşüş gösterdi.
Geçtiğimiz hafta 68 milyar 491 milyon dolar olan döviz rezervleri, 14 Nisan ile sona eren haftada 69 milyar 411 milyon dolara yükseldi. TCMB altın rezervleri 52 milyar 612 milyon dolardan, 52 milyar 119 milyon dolar seviyesine geriledi. Böylece TCMB rezervleri bir önceki hafta 121 milyar 103 milyon dolar seviyesindeyken, 121 milyar 531 milyon dolar seviyesine çıktı.
