Gelişmiş ülkelerin çoğunda toplumsal kurallar hemen hemen aynı.
Bu kurallara;
Ortak kullanım alanları da dahil.
Örneğin;
Amerika’da ve Avrupa’nın pek çok ülkesinde her açık alanda sigara bile içilemiyor.
Hele ki;
Okul, hastane, çocuk parkı, spor alanı, otel önü ya da yanında ayrıca yasak.
Sokaklara çöp atmanın zaten büyük para cezaları var.
Hatta;
İlginç gelecek ama elinizdeki bardak kahvenizi mazgala dökmenin bile büyük para cezası var.
Güneydoğu Asya ülkesi Singapur’da ise sokak ve caddelerde bırakın sigara içilmesini, çevreyi kirlettiği gerekçesiyle sakız satışı bile yasak.
Yere çöp atmanın veya tükürmenin cezası ise çok çok büyük.
Kısa bir süre önce;
Bir spor müsabakası için Bolu’ya giden bir dostumuz anlattığında da şaşırmıştık.
Ne İstanbul’da, ne Ankara’da, ne İzmir’de, ne de Bursa’da görmediği bir temizlikten bahsetti kentin cadde ve sokaklarında.
Tek bir çöpün, tek bir izmaritin, tek bir balgamın bile bulunmadığını söylemişti.
Sebebi ise caydırıcı para cezaları.
Anlattığına göre Bolulular, belediyenin uyguladığı bu yüksek para cezalarını hem desteklemişler hem de uyum göstererek şehirlerinin temiz olmasını sağlamışlar.
Bugün de;
Bolu’nun CHP’li popüler Belediye Başkanı Tanju Özcan’ın açıklaması vardı.
Daha önce;
14 bin lira cezası olan yerlere çöp ve izmarit atmaya yönelik cezanın 152 bin 895 liraya yükseltildiğini duyurdu.
Bu yönde;
Kameralarla denetlenen kentin pek çok yerine de sigara içme yasağı duyuruları asıldı.
Yanı sıra;
Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi çocuk parklarında ve çevresinde sigara içmenin de yasaklanacağı iletildi.
Peki belediyelerde bu yetki var mı?
Evet var.
Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan’ın açıklamasına göre, Belediye Meclisi’nde alınan kararla Zabıta Müdürlüğü’nün yetkileri genişletilebiliyor.
Kararla;
“Belediye Emir ve Yasaklar Yönetmeliği” günümüz şartlarına revize ediliyor, sonrasında da zabıtaya kamu düzeni ve kent estetiğini korumaya yönelik geniş denetim yetkisi veriliyor.
Böylece;
Kanunun verdiği miktarların en üst sınırından zabıtaya ceza yazma yetkisi veriliyor.
Bolu’ya giden dostumuzun anlattığı gibi bu kurallar getirilince kente, yere ne tüküren, ne izmarit atan, ne çöp döken kalmamış.
Yani, istenince olmuş.
Bolu özerk bir bölge değil.
Bu ülkenin bir kenti.
Haliyle;
Bolu Belediyesi’nin aldığı ve halkın da uyduğu bu kurallar bütünü istenirse tüm kentlerde uygulanabilir.
Mesela Bursa’nın bu kurallara fazlasıyla ihtiyacı var.
Cezaların caydırıcı olması durumunda ortaya ne kadar temiz bir Bolu çıktığı görüldüğüne göre, benzer uygulama, ilçeleriyle birlikte Bursa için niye düşünülmesin?
Malum;
Bursa’da bu yönde en kötü alışkanlık, yerlere tükürmek, çöp ve sigara izmariti atmak.
Engellenir mi engellenir.
Yeter ki;
Bursa’daki belediye başkanlarının da, kentine kurallar kazandıran ve üst üste seçim kazanan Bolulu Başkan gibi cesareti olsun.
